VİCDAN AZABI
İnsanlar zaman zaman çeşitli hatalar veya kötülükler yapabilirler. Ancak yaptığımız bu kötülükler çoğu defa peşimizi bırakmaz. Biz her ne kadar yaptığımız kötülüğü unutmaya çalışsak da kendisine kötülük yaptığımız kişi sürekli aklımıza gelir ve ona yaptığımız kötülükten rahatsızlık duyar kendimizden utanırız.
Bir insanda vicdan azabının olması iyi bir şeydir. Zira yaptığı şeyden dolayı vicdan azabı çeken insan, bir daha o yanlışı yapmaz, o konuda daha dikkatli olur. Her insan kendisinin yargıcıdır. Bazen işlediğimiz bir suç yüzünden mahkeme önüne çıkmayız; çünkü bizim suçlu olduğumuz ortaya çıkmaz. Ancak insanın öyle bir mahkemesi vardır ki ondan asla kurtuluş olmaz. İşte o mahkeme içimizdeki vicdan duygusudur. Polis peşimizi bıraksa bile vicdanımız asla bırakmaz. Her an, her saniye bizi yargılar ve cezalandırır.
Vicdan azabı çeken insan, merhamet duygusunu tamamıyla yitirmemiş demektir. İnsan olan her kötü davranışından dolayı mutlaka bu duyguyu yaşar. Ancak bazı zalim insanlar vardır ki, insanlara karşı en kötü suçları işlemiş olsalar bile, vicdanları zerre kadar sızlamaz. Aksine ondan zevk alır, mutlu olurlar.