Cengiz Aytmatov Kimdir Kısaca Hayatı ve Eserleri

Cengiz Aytmatov 12 Aralık 1928 yılında Talas, Kırgızistan’da doğmuştur. Ünlü Kırgız edebiyatçı, gazeteci, çevirmen, diplomat ve siyasetçidir. Aynı zamanda Türk Dünyasının da en önemli yazarları arasında görülmektedir. Dünya üzerinde de büyük bir üne sahiptir. Türk kültürünün zenginliğini Dünyaya tanıtan isimdir.

Kırgızistan’ın Talas eyaletinin Şeker Köyünde dünyaya gelmiştir. Babası Torekul Aytmatov ise Kırgızistan’ın ön gelen devlet adamlarından birisidir. Ancak buna karşılık babası 1937 yılında tutuklanmıştır. 1938 yılında ise kurşuna dizilerek ölüme mahkum edilmiştir. İsmi Cengiz Han’dan esinlenilerek koyulmuştur. Genç yaşta çalışmak zorunda kalmıştır. O yıllarda olan savaş dönemine denk gelmiştir gençliği. 14 yaşında köyünde sekreterlik işine girdi. Sekreterlikte ise tarım makinelerinin sayımı ve vergi tahsildarlığı işini görmekteydi.

Asker Çocuğu, Asma Köpürö (Asma Köprü), Beyaz Gemi (1970), Darağacı – Dişi kurdun Rüyaları (1988),Hiroşimalar Olmasın, İlk Öğretmenim (1962), İlk Turnalar, Kasandra Damgası, Kızıl Elma, Oğulla Buluşma, Samancının Yolu, Selvi Boylum Al Yazmalım (1970)

Daha sonrasında ise Kazakistan’a giderek burada Cambul Veterinerlik Teknik Okulu’nu bitirdi. Daha sonrasında ise Kırgızistan’ın başkenti olan Bişkek’te Frunze Tarım Enstitüsü’nde okudu. Bunun ardından Maksim Gorki Edebiyat Enstitüsü’nde devam etti. Ve son olarak Moskova’da öğrenimine devam etti.

Yazarlığa 1952 yılında başlamıştır. Yazmaya Pravda Gazetesinde başlamıştır. Bu yıllarda yazdığı eserlerle büyük üne kavuşarak Sovyet Yazarlar Birliği’ne alındı. 1963 yılında Lenin Ödülüne layık görüldü. Bu ödül ile birlikte en genç Lenin Ödülü alan kişi olarak tarihe geçme başarısı da göstermiştir. Eserleri dünya çapında da ün kazanmıştı. Eserleri Dünya çapında birçok dile çevrilmiştir. 1968 yılında Kırgızistan milli yazarı seçilmiştir. Gorbaçov döneminde Sovyet Yazarlar Birliği sekreterliği görevinde de bulunmuştur. Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra Kırgızistan’ın Lüksemburg, Hollanda, Belçika büyükelçiliklerini yürütme görevi ona verilmiştir. Cengiz Aytmatov Gün Olur Asra Bedel romanının film çekimleri için Rusya’da bulunan Tataristan Cumhuriyeti’nin başkenti Kazan’a gitmiştir. Burada rahatsızlanarak 16 Mayıs 2008 yılında böbrek yetmezliğiteşhisi konulmuştur. Bunun üzerine tedavi edilmesi için Almanya’ya getirildi. Almanya’nın başkenti Berlin’de tedavi gördü. Ancak komaya girerek 10 Haziran 2008 günü Nürnberg’de hayatını kaybetti.

20 yy. da yaşamış olan yazar birçok unutulmaz eser yazmıştır. Yazdığı eserler dünya çapında da ün kazanarak birçok dile çevrilmiştir. 20 yy. hiç kuşkusuz bütün düşünürler tarafından en zor yüzyıl olarak nitelendirilmektedir. Gerek savaş, Gerekse de geçim şartları bunun en büyük sebebidir. Ancak Cengiz Aytmatov bu zorluklara karşı her zaman dimdik ayakta kalmıştır.

Cengiz Aytmatov sözlü edebiyattı yazılı edebiyata dönüştürmüş bir yazardır. Bu nedenledir ki Cengiz Aytmatov’un bakış açısı daha çok Gökalp bakış açısına benzemektedir. Cengiz Aytmatov’un bir diğer özelliği ise evrensel konuları ele almıştır. Yani bütün insanları ve canlıları ilgilendiren sorunlarla ilgili eserler yazmıştır.